Zuurstofplanten
Helofyten
Wat zijn Helofyten?
Helofyten is de verzamelnaam van planten die boven water groeien maar met hun wortels in zeer natte grond groeien. Zelfs in de waterbodem waar geen zuurstof is kunnen zij wortelen. Helofyten kunnen namelijk zelf zuurstof naar hun wortels transporteren. Dit zuurstoftransport is hét kenmerk van helofyten.
Dit verklaart ook waarom helofyten vaak worden toegepast bij het zuiveren van water en dan met name het omzetten van voedingsstoffen. De zuurstof die zij transporteren naar hun wortels, voorziet namelijk ook bacteriën en andere micro-organismen van zuurstof. Zo kunnen zij in de bodem en in het water allerlei afbraakprocessen op gang houden. Het voordeel voor de plant is dat de vrijgekomen stoffen direct als voeding beschikbaar zijn waardoor veel helofyten dan ook flink kunnen groeien.
Welke planten zijn helofyten?
De bekendste helofyt is riet. Maar er zijn ook veel helofyten met een hoge sierwaarde zoals lissen. Overigens kunnen die ook op de iets minder natte plekken groeien (een zogenaamde geofyt). Er zijn bijzondere moerasplanten die men niet in de bodem hoeft aan te planten zoals Krabbescheer (zie afbeelding) of die men zowel op de oever als drijvend op het water kan aantreffen zoals Moerasvergeetmenietje.
Daarnaast zijn er moerasplanten die zowel in de oeverzone, net onder water, wortelen dan wel midden in een waterpartij groeien zoals pijlkruid. Er zijn ook veel planten die op de oever groeien en van daaruit uitlopers vormen in het water zoals wateraardbei en waterdrieblad, die overigens ook echt in de waterbodem kunnen wortelen.
Helofytenfilter maken om algengroei tegen te gaan?
Zoals u leest zijn er met helofyten heel veel mogelijkheden. Wilt u het water in uw vijver schoon en zuurstofrijk houden, dan kunt u haast niet om deze groep planten heen. Helofyten vergemakkelijken ook het onderhoud aan de waterpartij omdat u slechts eenmaal per jaar vanaf de oever de overbodige of afgestorven vegetatie maait en afvoert/composteert. Zo haalt u eenvoudig nitraat en fosfaat, de belangrijkste voedingstoffen voor algen, uit het watersysteem.
Een interessante optie is tevens de aanleg van een helofytenfilter of plantenfilter, wat zeer goed helpt om uw vijver vrij van algen te houden. Wij kunnen u daarmee helpen indien u dit wenst.
Tips bij het maken van een helofytenfilter
Iedereen ziet graag een schoon en helder watersysteem. Zoals gezegd kunnen helofyten hierbij een grote bijdrage leveren. Echter, veel soorten kunnen het zicht op het water door hun omvang onttrekken. Gebruik daarom op de voorgrond laagblijvende helofyten, zoals bijvoorbeeld gewoon penningkruid, waternavel, moerasvergeetmenietje. Ook net in het water kunnen op de voorgrond laagblijvende planten worden gebruikt zoals naaldwaterbies, witte waterkers, veenwortel en bij wat stroming ook beekpunge.
Bij gebruik van vijverfolie en rubber zijn sommige helofyten een afrader in verband met wortels die door de vijverbekleding kunnen groeien en zo uw vijver lek maken! Laat u goed adviseren, want soms lijken de namen erg op elkaar. Rietgras kan bijvoorbeeld wel, maar riet niet. Dwerglisdodde kan wel, kleine lisdodde niet.
Helofyten snoeien of maaien. Wees er op tijd bij.
Hoog opgaande helofyten zoals lisdodde, riet, kalmoes, grote egelskop of grote kattenstaart en bijna alle soorten lissen produceren veel biomassa. Wanneer dit gemaaid en afgevoerd wordt is er een navenante hoeveelheid voedingstof aan het systeem onttrokken. Dit kan soms zo ver gaan dat de groei of bloei daarna tegenvalt. Bijmesten kan maar voorkom te alle tijde uitspoeling naar het water, in verband met algengroei. Het uitdunnen van de vegetatie, inclusief wortel, is natuurlijk beter en goedkoper dan bijmesten. Laat snoeien of maaien, bijvoorbeeld in het vroege voorjaar, helpt ook. De meeste voedingstoffen zijn dan al uit het loof naar de wortels getransporteerd.
Kalmoes
Perfect voorbeeld van een Helofyt
Kalmoes (Acorus Calamus, zie afbeelding) is de beste fosfaatverwijderaar; de meeste andere helofyten zijn beter in het verwijderen van nitraat.Helofyten kopen?
Deze planten zijn te koop via de webshop van De Vijvermeester. Hier kunt u mooie bossen van hoge kwaliteit vinden.
Bezoek Vijvermeester.nl
Voor een uitgebreid aanbod zuurstofplanten bezoekt u de website Vijvermeester.nl.
Wie zijn wij?
Zuurstofplanten.net is een website van Dutch Water Tech. Wij houden ons al meer dan 10 jaar bezig met duurzame waterbehandeling en de verbetering van biodiversiteit in (openbare) vijvers en bij stedelijk water. We hebben diverse leuke, duurzame producten en doen mooie projecten.
De inzet van waterplanten is een van onze speerpunten in deze aanpak. Onze ervaring delen we graag met u!
Meer weten over onze projecten? Neem eens een kijkje op onze website!